Τα εργοστασιακά - εργατικά συμβούλια
Το ελληνικό εργατικό κίνημα έχει ελάχιστη ως μηδενική εμπειρία από αυτή την μορφή οργάνωσης της εργατικής τάξης. Η εμπειρία των εργοστασιακών και επιχειρησιακών επιτροπών που εμφανίστηκε μετά το 1945 και μικρή υπήρξε και γρήγορα ξεχάσθηκε. Το κίνημα αυτό πνίγηκε γρήγορα από την αιματηρή αντεπανάσταση που επικράτησε στην Ελλάδα με την καθοδήγηση του αγγλικού και στη συνέχεια του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.
Σε αντίθεση με το ελληνικό εργατικό κίνημα που δεν μπόρεσε να αναπτύξει αυτή την μορφή οργάνωσης, το παγκόσμιο εργατικό κίνημα και ιδιαίτερα το εργατικό κίνημα των αναπτυγμένων χωρών της κεντρικής Ευρώπης έχει πλούσια εμπειρία από τη δράση των εργατικών συμβουλίων.
Τα εργατικά συμβούλια ξεπήδησαν στη φωτιά των επαναστάσεων του 1905 και του 1917 στην Ρωσία και αποτέλεσαν σημαντική μορφή εργατικής οργάνωσης στις προλεταριακές επαναστάσεις της Γερμανίας και της Ουγγαρίας που ακολούθησαν την Οκτωβριανή επανάσταση.
Τα εργοστασιακά συμβούλια μαζί με τα συνδικάτα κατά κλάδο παραγωγής (βιομηχανικά συνδικάτα) - που αντικατέστησαν τα ομοιεπαγγελματικα συνδικάτα - και τα επαναστατικά κομμουνιστικά κόμματα που δημιουργήθηκαν δίπλα στα παρακμασμένα σοσιαλιστικά κόμματα, αποτέλεσαν την νέα ανώτερη μορφή οργάνωσης της εργατικής τάξης.
Στην Ιταλία, τα εργοστασιακά συμβούλια ήταν συνέχεια των εργοστασιακών και απεργιακών επιτροπών των μεγάλων απεργιακών αγώνων της κόκκινης διετίας του ιταλικού εργατικού κινήματος του 1920.
Τα εργατικά συμβούλια έμβρυα της προλεταριακής εξουσίας
Το συνδικάτο είναι υποχρεωμένο να λειτουργεί και να δρα στα πλαίσια της αστικής νομιμότητας και έχει την τάση να εγκλωβίζει την δράση της εργατικής τάξης στα πλαίσια των αστικών θεσμών και να μην επιδιώκει τη σύγκρουση. Αντίθετα, το εργοστασιακό συμβούλιο συγκροτείται σε αντίθεση με την αστική νομιμότητα και είναι σε θέση ανά πάσα στιγμή να εξαπολύσει ταξικό αγώνα και να οδηγήσει την εργατική τάξη στην κατάργηση του διευθυντικού δικαιώματος του εργοδότη και στην κατάργηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής. Το εργατικό συμβούλιο ως εκλεγμένο και ανακλητό όργανο της εργατικής τάξης αναλαμβάνει την διεύθυνση της παραγωγής του εργοστασίου στα πλαίσια της εργατικής εξουσίας.
Με δεδομένο, ότι τα εργοστασιακά-εργατικά συμβούλια αποτελούν την άρνηση της αστικής νομιμότητας και προσανατολίζουν την εργατική τάξη στην ανατροπή των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, σε περιόδους επαναστατικής κατάστασης αποτελούν τα αρχικά έμβρυα της προλεταριακής εξουσίας, το βασικό πυρήνα της δικτατορίας του προλεταριάτου. Αυτό έγινε πράξη στη Ρωσία όπου η εργατική τάξη με επικεφαλής το κόμμα των μπολσεβίκων, πραγματοποίησε την Οκτωβριανή επανάσταση και επέβαλε την εργατική εξουσία. Στις υπόλοιπες χώρες (Ουγγαρία, Γερμανία) οι επαναστάσεις οδηγήθηκαν στην ήττα, την επανάσταση διαδέχτηκε η αντεπανάσταση και μετά το 1921 επικράτησαν η αντίδραση και ο φασισμός, που εξαφάνισε κάθε προλεταριακό θεσμό που θα μπορούσε να αποτελέσει τον πυρήνα μιας νέας εργατικής άνθισης.
Εργατικά συμβούλια ταξικής συνεργασίας
Στη Γερμανία, μετά την ήττα της επανάστασης το Νοέμβριο του 1918, η δεξιά σοσιαλδημοκρατία που βοήθησε την αστική τάξη να νικήσει, επιφύλαξε στα εργοστασιακά συμβούλια μια τύχη σύμφωνη με τις ρεφορμιστικές αντιλήψεις για το ρόλο τους. Τα επαναστατικά αυτά όργανα της εργατικής τάξης ενσωματώθηκαν στο αστικό σύστημα με την νομική τους κατοχύρωση και τους αφαιρέθηκε κάθε επαναστατικό περιεχόμενο. Όχι μόνο δικαιώματα εργατικού ελέγχου της παραγωγής δεν τους δόθηκαν, αλλά ούτε καν ουσιαστικά δικαιώματα ελέγχου των συνθηκών δουλειάς δεν απέκτησαν. Μετατράπηκαν σε όργανα συναπόφασης και ταξικής συνεργασίας. Ορισμένες παραχωρήσεις που τους είχε κάνει η αστική τάξη της Γερμανίας, τις πήρε σιγά –σιγά πίσω με την αλλαγή των συσχετισμών υπέρ της.
Η λενινιστική αντίληψη για τις σχέσεις συνδικάτου και εργατικού συμβουλίου
Η εμφάνιση και η εξάπλωση των εργοστασιακών συμβουλίων γέννησε ένα καινούργιο πρόβλημα για την δράση των εργατών στα εργοστάσια και στους τόπους δουλειάς, καθώς στον ίδιο χώρο υπήρχαν δυο εργατικές εκπροσωπήσεις। Η μια ήταν τα παραρτήματα των συνδικάτων που ήταν τα εκλεγμένα όργανα από τα μέλη των συνδικάτων, και η άλλη ήταν τα εργατικά συμβούλια επίσης εκλεγμένα από το σύνολο των εργαζομένων συνδικαλισμένων και μη. Το πρόβλημα που έμπαινε - και που εμφανίζονταν ιδιαίτερα οξυμένο κατά τις ειρηνικές περιόδους που ακολουθούσαν τις επαναστατικές εκρήξεις – ήταν αν είναι απαραίτητες και οι δυο αυτές εκπροσωπήσεις στα εργοστάσια και αν ναι, τότε ποια πρέπει να είναι η σχέση ανάμεσα τους και ποιο το περιεχόμενο δράσης για την κάθε μια από αυτές.
Σύμφωνα με τη λενινιστική αντίληψη, και τα δυο εργατικά όργανα πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής από τους κομουνιστές. Ποιον ρόλο θα παίξουν και ποιες ακριβώς σχέσεις θα αναπτυχθούν ανάμεσά τους, είναι ζήτημα που καθορίζεται από τον ιστορικά συγκεκριμένο τρόπο εμφάνισης και διαμόρφωσης τους στην κάθε χώρα. Σε κάθε περίπτωση, τα εργατικά συμβούλια πρέπει να αναλάβουν τον εργατικό έλεγχο στην παραγωγή, ενώ οι συνδικαλιστικές οργανώσεις στα εργοστάσια και στους τόπους δουλειάς την οργάνωση της πάλης για την υπεράσπιση των εργατικών δικαιωμάτων.
πηγη, κομμουνιστικη οργανωση ανασυνταξη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου